4 BÍ MẬT VỀ ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO VIỆT

4 Bí mật về đông trùng hạ thảo Việt

Trong lúc mời chúng tôi chén trà đầu câu chuyện, TS. Phạm Văn Nhạ- Viện Trưởng “Viện Nghiên Cứu Thảo Dược Việt Nam” người khai sinh ra sản phẩm Đông trùng hạ thảo “made in Việt Nam” bật bí, đây là trà Đông trùng hạ thảo. Ngoài mùi đặc trưng thoang thoảng của Nấm màu nước vàng cam, loại trà đặc biệt này còn có vị thanh nhè nhẹ. TS. Phạm Văn Nhạ giải thích: Không đắng, không ngọt, không hương thơm bởi đây là Đông trùng hạ thảo tươi nguyên chất, chưa qua xử lý, chưa chế biến thành thương phẩm.

Căn phòng Tây Tạng giữa lòng Thủ đô

• Sau câu chuyện bên chén trà TS. Phạm Văn Nhạ dẫn chúng tôi đi xem quy trình sản xuất Nấm Đông trùng hạ thảo. Bước vào căn phòng nhỏ bày la liệt kén tằm, ông giải thích: “Nhộng tằm là nguyên liệu đầu vào của quá trình nuôi trồng Đông trùng hạ thảo. Có điều để sản xuất Đông trùng hạ thảo thì nhộng phải còn sống, tiêu chuẩn tốt mới đáp ứng được yêu cầu”. Nhộng mua về cắt vỏ kén lấy nhộng rồi nghiền nhộng pha với nước sau đó đổ vào các hộp có chứa một ít gạo lứt, mang đi hấp khử trùng ở nhiệt độ 121 độ C trong vòng 30 phút. Bước tiếp theo là cấy Nấm vào lọ và chuyển vào phòng tối ươm sợi, khi nấm đã ăn vào giá thể gạo lứt chúng dược chuyển qua phòng nuôi.
• Dẫn chúng tôi vào phòng nuôi cấy lép nhép nước, TS. Phạm Văn Nhạ cho biết các yếu tố ẩm độ, nhiệt độ, ánh sáng trong phòng này đều được điều chỉnh gần nhất vớ môi trường tự nhiên như ở Tây Tạng, nơi hiếm hoi trên thế giới phát hiện được nấm Đông trùng hạ thảo thiên nhiên. Mỗi ngày, ông là người trực tiếp đi kiểm tra chất lượng của từng lọ, lọ nào không đạt chất lượng là loại ngay.

• Chỉ tay vào những lọ Đông trùng hạ thảo phát triển rất khác nhau, lọ thì nấm đã mọc lên khá dài, lọ thì chúm chúm những ụ nhỏ, TS Phạm Văn Nhạ giải thích, về chất lượng nấm trong các lọ là như nhau bởi thành phần và và tỷ lệ nguyên liệu đầu vào là đồng nhất, sự khác biệt về hình thức chỉ là do sự điều chỉnh về ảnh sáng. Tùy vào sở thích của người mua( người thích nấm dài, người thích nấm chúm chúm), ông sẽ điều chỉnh ánh sáng phù hợp, thích dài là được dài, thích ngắn là có ngắn, vì nấm là thảo (cây) nên cho ánh sáng nhiều thì nấm dài hướng mọc về ánh sáng, cho tối hơn thì nấm chụm mọc thấp nhưng lại mập mạp hơn. TS. Phạm Văn Nhạ cho hay, mỗi lọ Đông trùng hạ thảo này sẽ được nuôi trong căn phòng đặc biệt này trong 70 – 90 ngày là hoàn thiện có thể là mang ra sử dụng.

 Đi đường vòng

• Phạm Văn Nhạ giải thích, nhiều người vẫn cho rằng, Đông trùng hạ thảo là sinh vật đặc biệt, ở dạng côn trùng vào mùa đông, còn mùa hè thì hóa thành cây nên mới có tên như vậy. Tuy nhiên, thực tế, Đông trùng hạ thảo là một loại nấm ký sinh và gây bệnh trên côn trùng. Đến mùa hạ, khi nhiệt độ tăng lên, nấm phát sinh thành quả thể mọc thành dạng cây cỏ.

• Ông chia sẻ, vốn là người làm về nấm gây bệnh, nên từ lâu ông đã quan tâm đến Đông trùng hạ thảo. Nhân một chuyến tới Trung tâm Phòng chống Ung thư Mỹ, nơi các nhà khoa học đang nghiên cứu dùng Đông trùng hạ thảo trong điều trị bệnh ung thư, ông đã mua được nấm giống, với giá 1.000USD. “ Nhiều người hỏi tôi tại sao không mua giống của Trung Quốc, Ấn Độ, Nepan, quê hương của Đông trùng hạ thảo mà lại mua của Mỹ. Thực tế, Đông trùng hạ thảo khai thác ngoài tự nhiên rất hiếm, chủ yếu ở độ cao 3.200m trở lên thuộc dãy núi Himalaya và vùng Tây Tạng, một số ít khai thác ở các dãy núi cao ở Ấn Độ và Nepan. Mỗi năm sản lượng thu được khoảng 80kg nên giá thành rất cao từ 1,2 – 1,6 tỷ đồng/ kg. Với số lượng ít ỏi hàng năm thu được ở ngoài tự nhiêm như thế thì ngay cả sang chính quê hương của loài nấm đặc biệt này cũng chưa chắc đã mua được giống chuẩn. Trong khi đó, ở trung tâm Phòng chống Ung thư Mỹ, tôi biết chắc chắn giống được chính các nhà khoa học của trung tâm này lấy tại dãy núi Himalaya.

• Ts Phạm Văn Nhạ chia sẻ tiếp: “ Vậy là phải đi một đường vòng mới có được nguồn giống tốt, giống đảm bảo. Có điều, Trung tâm Phòng chống Ung thư Mỹ chỉ bán giống chứ không bán công nghệ nhân giống. Đấy là bí quyết công nghệ, không ai có thể chia sẻ được. Vậy là sau khi mua giống về, việc đầu tiên mà ông phải làm là nghiên cứu quy trình sản xuất giống, bởi khi làm chủ được nguồn giống thì mới đảm bảo sự thành công”. TS. Phạm Văn Nhạ kể, “Sau rất nhiều lần thử đi thử lại, thất bại đến hàng trăm lần, ròng rã suốt 3 năm thì bây giờ chúng tôi đã có bí quyết nhân giống,”.

Vừa nghiên cứu, vừa”xoay” tiền

Phạm Văn Nhạ cho biết thêm, toàn bộ cho phí từ nguyên liệu giống, các thiết bị máy móc chuyên dụng, mà mỗi loại cũng đến cả trăm triệu đồng,… đều là từ tiền túi. Vừa đốt thuốc, ông vừa tâm sự: “ Nhiều người cũng hỏi tại sao không xây dựng đề tài, dự án để nhận được sự hỗ trợ của nhà nước, mà lại bỏ tiền tự bỏ tiền túi ra. Tuy nhiên, các đề tài, dự án chỉ được duyệt khi nó không chứa sự mạo hiểm. Đối với nhiều người, sản xuất Đông trùng hạ thảo ở Việt Nam, nơi khí hậu khác xa quê hương của loài nấm này thì thấy mạo hiểm nên rất khó để xin kinh phí. Nhiều năm nghiên cứu về nấm côn trùng, nên tôi thấy khả năng sản xuất thành công Đông trùng hạ thảo ở Việt Nam là rất lớn, vì vậy thay vì đi xây dựng đề tài, dự án, tôi quyết định bỏ tiền túi. “Khi mình đã tự tin lại đủ sự quyết tâm thì phải làm ngay”. Có điều để có được khoản tiền lớn lên đến vài tỷ (bao gồm tiền mua giống, mua thiết bị, chi phí vận hành sản xuất,…) để làm nghiên cứu không phải chuyện đơn giản. TS. Phạm Văn Nhạ kể, ông đã phải lo lắng, thu vén, xoay sở rồi tận dụng tất cả các mối quan hệ người thân, bạn bè mới có đủ kinh phí để làm.

 “Cất” bí quyết ở trong đầu

Khi chúng tôi hỏi xin tài liệu quy trình công nghệ để về tìm hiểu thêm, TS. Phạm Văn Nhạ vửa chỉ tay vào đầu, tủm tỉm cười nói: “ Các quy trình sản xuất tôi không viết ra giấy hoặc đánh vào máy tính như lẽ thông thường mà đều “cất” mọi thứ trong đầu vì không muốn lọt vào tay những người ham lợi nhuận, bất chấp chất lượng,”. TS. Phạm Văn Nhạ giải thích, ông không viết công nghệ ra giấy không phải vì muốn giữ cho riêng mình mà là vì một ý sâu sắc khác. “ Đừng nghĩ rằng nuôi trồng Đông trùng hạ thảo lãi cao. Hiện chúng tôi bán ra thị trường là 700.000đ/ lọ 90 – 100g, bù cho các chi phí thì không còn mấy. Tôi không có ý định vừa làm nghiên cứu vừa làm kinh doanh bởi không thể nào cùng lúc làm tốt cả hai việc.

Tôi sẵn sàng chuyển giao công nghệ một cách rộng rãi, nhưng chỉ chuyển giao cho những người, đơn vị có tâm. Nếu ai thật lòng quan tâm chúng tôi sẽ hướng dẫn trực tiếp trong vòng vài tháng để đảm bảo sản phẩm làm ra phải đạt được chất lượng. Chỉ có như thế người dân mới có cơ hội mua được dược liệu có chất lượng”. TS. Phạm Văn Nhạ chia sẻ.

Phạm Văn Nhạ cho biết, mặc dù Đông trùng hạ thảo có chứa chất Cordycepin có tác dụng loại bỏ các tế bào lạ trong cơ thể, tuy nhiên, đây chỉ là có tác dụng phòng chống. Vì vậy, đối với bệnh nhân ung thư, nên tránh tư duy ung thư sẽ khỏi nhờ ăn Đông trùng hạ thảo. Đối với bệnh nhân đang bị ung thư, việc sử dụng Đông trùng hạ thảo là tốt vì nó giúp thải bỏ nhanh chất độc hại, tăng cường sinh lực, tuy nhiên cần có sự tham khảo của bác sĩ.

Ngoài nuôi cấy nấm Đông trùng hạ thảo trên giá thể, các nhà khoa học đã tiến một bước xa hơn là nuôi cấy nấm Đông trùng hạ thảo trực tiếp trên ký chủ nhộng tằm. TS. Phạm Văn Nhạ cho biết, thực chất nuôi cấy trên giá thể hay nuôi trên vật chủ là nhộng tằm, chất lượng đông trùng hạ thảo là như nhau. Tuy nhiên, người dân từ xưa đến nay vẫn thích Đông trùng hạ thảo sống trên ký chủ hơn vì cách nghĩ Đông trùng hạ thảo là sâu, chứ không nghĩ là nấm. Vì thế, sản xuất Đông trùng hạ thảo trên giá thể hay trên ký chủ nhộng tằm chỉ là vấn đề thị hiếu. Đặc biệt, việc nuôi cấy Đông trùng hạ thảo trên ký chủ nhộng tằm, Ts Nhạ chính là người khai sinh.

Các nhà khoa học cho hay, rất khó để so sánh chất lượng của sản phẩm Đông trùng hạ thảo “ made in Việt Nam” này với Đông trùng hạ thảo ngoài tự nhiên, bởi rất hiếm tìm được mẫu tự nhiên để so sánh. Tuy nhiên, nếu so sánh với các sản phẩm cùng loại bán trên thị trường, thì Đông trùng hạ thảo thậm chí còn tốt hơn rất nhiều, bởi sản phẩm mà các nhà khoa học đưa ra thị trường là sản phẩm tươi, sạch, đặc biệt là sử dụng nguyên liệu đầu vào là thảo dược tự nhiên(nhộng tằm, gạo lứt), trong khi nhiều sản phẩm trên thị trường sử dụng nguyên liệu dầu vào là các chất hóa học.

Khi nghĩ đến Đông trùng hạ thảo nhiều người dân Việt Nam thường nghĩ đến khả năng bổ thận tráng dương. Thực tế, ngoài bổ thận tráng dương, Đông trùng hạ thảo còn chứa nhiều giá trị dinh dưỡng cao, đặc biệt có chứa chất Adenosin có tác dụng phòng bệnh tim mạch và chất Cordycepin có tác dụng loại bỏ các tế bào lạ trong cơ thể. Vì vậy Đông trùng hạ thảo thực sự là một loại dược liệu quý mà Tiến Sĩ Nhạ đã tâm huyết đem đến cho bà con.

Quý vị có thể tham khảo Đông trùng hạ thảo chính hãng từ TS Nhạ tại https://thaoduocvien.com/cua-hang/

hoặc kênh youtube https://www.youtube.com/watch?v=BSnMQMlXrAc

Giấy chứng nhận Viện Kiểm Nghiệm An Toàn Thực phẩm Quốc Gia của Bộ Y Tế: Số 6821/PKN-VKNQG cấp mới nhất ngày 22/3/2021
Sản phẩm của Viện Nghiên Cứu Thảo Dược Việt Nam- VIMH
Địa chỉ: Số 54 ngõ 44 đường Đông Thắng, Đông Ngạc, Bắc Từ Liêm, Hà Nội.
Website: http://thaoduocvien.com/     Email: vienthaoduoc.dtht@gmail.com

Hotline: 0918 080 292